Ζωναράς, Ιωάννης

(12ος αι.). Βυζαντινός εκκλησιαστικός συγγραφέας και χρονογράφος. Στα χρόνια του Αλέξιου Α’ Κομνηνού (1081-1118) ανέλαβε ανώτερα αξιώματα στην αυλή και στη συνέχεια έγινε μοναχός και ασχολήθηκε με πολύμορφες μελέτες. Με τα σχόλιά του σε αποστολικούς, συνοδικούς και πατρολογικούς κανόνες απέκτησε φήμη μεγάλου κανονικού του Βυζαντίου. Κυρίως, όμως, διακρίθηκε ως ιστορικός με το έργο του Επιτομή ιστοριών, που κάλυπτε τη χρονική περίοδο από τη δημιουργία του κόσμου έως τον θάνατο του Αλέξιου (1118), όπου χρησιμοποίησε πολλές πηγές που κατόπιν χάθηκαν. Εκείνο που διακρίνει τον Ζ. από τους προγενέστερους βυζαντινούς χρονογράφους είναι η καθαρότητα των κρίσεών του για προσωπικότητες που βρίσκονταν κοντά στην εποχή του. Για τον λόγο αυτόν, το έργο του λειτούργησε ως πρότυπο στους μεταγενέστερους βυζαντινούς χρονογράφους, Κωνσταντίνο Μανασσή, Μιχαήλ Γλυκά και Εφραίμ, αλλά και σε Σλάβους ιστορικούς, αφού μεταφράστηκε στη σερβική και στη ρωσική γλώσσα. Κατά την Αναγέννηση, το έργο του μεταφράστηκε στα λατινικά, στα γαλλικά και στα ιταλικά. Από τα άλλα έργα του αξίζει να μνημονευθούν ιδιαίτερα τα σχόλιά του στα τετράστιχα και στα μονόστιχα του Γρηγορίου Ναζιανζηνού.